Update: 20-1-2020

Ik was 9 jaar toen de oorlog in Bosnië begon, hoe jong ook, ik herinner me dit nog als de dag van gisteren. De beelden van flats die in brand stonden, mensen die zomaar op straat werden neergeschoten door sluipschutters die zich in de bergen rondom Sarajevo verscholen. De waanhoop in ieders ogen… een beeld van Sarajevo die je niet kunt loslaten. Gelukkig biedt Sarajevo meer dan alleen maar kommer en kwel, ik ben van mening dat het één van de hipste steden van Europa gaat worden.

Ik bezocht niet alleen de oorlogsplekken, maar ook vele andere bezienswaardigheden die Sarajevo de moeite waard maakt. Ik vertel je in dit artikel de hotspots die je in Sarajevo moet hebben gezien.

sarajevo

Sarajevo

De hoofdstad en tevens grootste stad van Bosnië en Herzegovina, in de jaren 1461 gesticht door de Bosnische Ottomanen. De Turkse cultuur is nog steeds overal in de stad terug te vinden. In 1984 stond Sarajevo symbool voor de Olympische winterspelen en was het een stad in bloei. Helaas kwam deze bloei in 1992 tot een einde toen Sarajevo een enclave werd in het midden van Servisch gebied. De Servische nationalisten wilden Sarajevo graag tot hun eigen gebied rekenen. Dit ging gepaard met veel geweld en zo werd Sarajevo het doelwit van bominslagen en beschietingen. Dagelijks vonden er gemiddeld 300 bominslagen plaats.

Dit is het verhaal van Sarajevo in een notendop. Bosnië en Herzegovina heeft een rijk maar zeer turbulente geschiedenis, het is een hele klus om goed ingelezen te zijn in de geschiedenis en cultuur van Bosnië en Herzegovina. Wellicht is het nog een grotere ‘klus’ om de verschillende etnische bevolkingen te begrijpen en hoe dit met elkaar in verband staat. Vandaar dat ik benoem ‘in een notendop’. In Sarajevo merk je hedendaags niks tussen het verschil in cultuur en geloofsopvattingen, iedereen leeft als een mengelmoes door elkaar heen.

Wil je meer begrijpen over de belegering van Sarajevo? Dan raad ik je zeker aan om mee te gaan met de tour ‘Sarajevo Under the Siege, 1425 days’. Tijdens deze tour leer je meer over de oorlogsgeschiedenis van Sarajevo verteld vanuit het gezichtspunt van een inwoner. Houdt er wel rekening mee dat de oorlog relatief kort geleden is, en dat UNPROFOR en met name ook ‘Dutchbat’ gevoelig ligt.

sarajevo bezienswaardigheden

# 1 Sarajevo Under the Siege Tour – 1425 days

Toen wij vanuit Tuzla naar Sarajevo reden, wilden wij, voordat we incheckten in ons hotel, een tussenstop maken bij de oude bobsleebaan. Dit werd echter een hachelijk avontuur die we halverwege afbraken. Je moet je voorstellen dat je naar boven rijd door smalle straatjes met een helling getal van over de 10 procent, terwijl er over de zelfde smalle straat ook afdalend verkeer is.  Ik ben al geen held in de helling proef, maar dit was andere koek. Na de nodige zweetdruppels te hebben doorstaan hielden we het na 1 kilometer voor gezien en reden we met raptempo de heuvel af op weg naar onze accommodatie. Dan maar een andere manier verzinnen om de verlaten bobsleebaan te bezoeken. Uiteindelijk besloten we met een tour mee te gaan.

# 2 Oude verlaten bobsleebaan van Sarajevo

Zoals al eerder gezegd was in 1984 Sarajevo host voor de Olympische winterspelen. Er werden miljoenen uitgetrokken om Sarajevo om te toveren tot een walhalla voor de winterspelen. Zo was het bouwen van een (nieuwe) bobsleebaan één van de investeringen.  Hiertoe hebben ze een baan van een soort beton gemaakt, dit is de reden waarom de bobsleebaan nu nog steeds behouden is gebleven. Dit materiaal is dermate sterk dat het ook door de Serviërs is gebruikt als een soort artilleriepost. Vanaf hier konden de sluipschutters iedereen in het dal goed in de gaten houden en zaten ze zelf beschut.

Het is uniek om over de bobsleebaan te lopen, onderweg kom je mooie graffiti kunsten tegen je zult zien dat de baan goed bewaard is gebleven. leuk voor urbex-fotografie.

Uiteraard kun je de bobsleebaan ook op eigen gelegenheid bezoeken. heel eerlijk raad ik dit niet aan, aangezien het een zeer verlaten gebied is, is de kans op berovingen groter dan wanneer je met een groepje over de bobsleebaan loopt.

Wij vonden de tour geweldig! Wil jij zelf ook deze tour boeken? Boek je Sarajevo Under Siege War tour dan hier.  

# 3 Meer Olympische winterspelen?

Niet alleen de bobsleebaan is goed bewaard gebleven je kunt ook nog een bezoek brengen aan Mount Igman waar de skipiste op te zien is, het hotel waarin de atleten verbleven en de oorspronkelijke podium.

Ben je overigens op eigen gelegenheid in deze gebieden, blijf dan vooral op de gebande paden. Rondom dit gebied liggen nog vele mijnen die nog ooit onklaar moeten worden gemaakt.

Uiteraard kun je ook met een tour mee, zie je meer en hoor je meer. Boek je ticket voor de Olympische tour hier.

# 4 Tunnelmuseum

In 1993 werd de tunnel gegraven en vormde hiermee de enige schakel tussen de enclave en de ‘vrije’ wereld. De tunnel is maar liefst 760 meter lang, op sommige plekken niet hoger dan 1.60 meter en werd onder de vliegveld van Sarajevo door gegraven. De tunnel deed dienst om goederen naar binnen te vervoeren maar ook om gewonden naar buiten te vervoeren. In het museum leer je meer over de belegering van Sarajevo, ook kun je zelf een stukje door een smalle tunnel lopen, slechts 25 meter, maar dit is lang zat.

# 5 Sniper Alley

Toen we naar de Olympische bobsleebaan en tunnelmuseum reden, reden we over de Sniper Alley. De boulevard tussen het centrum van Sajarevo en het vliegveld in. Een ware ‘turkey’ shoot, want het was hier dat vele onschuldiger burgers werden neergeschoten door de snipers die zich verborgen hielden in de bergen. Tevens vind je hier het bekende Holiday Inn hotel, waar de journalisten zich gedurende de Bosnische oorlog ophielden. Rondom de Sniper Alley staan tevens tientallen flats, voor mij een iconisch en droevig beeld van Sarajevo gedurende de oorlog. Heel bijzonder om dit met eigen ogen te zien.

sarajevo bezienswaardigheen
Uitzicht op de Holiday Inn, ten tijde van de belegering van Sarajevo het hotel waar journalisten verbleven.

# 6 Galerija 11/7/95

11 juli 1995 de datum dat de enclave Srebrenica in handen viel van de Serviërs, de datum waarop Dutchbath 3 niet de gewenste luchtsteun kreeg om zichzelf en de duizenden vluchtelingen van Srebrenica te beschermen. Gevolgd door de genocide die plaats vond, waarbij 8000 mensen de dood vonden. Tevens is deze datum de naam van de fotografische tentoonstelling van de val van de enclave Srebrenica.

Hier vind je foto’s die je even terug brengen naar deze verdrietige val en genocide. Het zet je weer met beide benen op de grond. Galerija 11/7/1995, is zeker een bezoek waard als je in Sarajevo bent.

# 7 Sarajevo roses

Het zal je zeker opvallen als je Sarajevo bezoekt,  de ontelbare kogelgaten in de muren, maar ook de zogenoemde Sarajevo roses zal je niet ontgaan. Bij de mortierinslagen zijn rozen getekend, om aan te geven dat op deze plek minimaal 1 persoon is overleden ten gevolge van een mortier aanslag. Na de oorlog zijn de mortiergaten, opgevuld met rode verf, ter nagedachtenis aan de slachtoffers. Bij de oude markt, vind je nog een Sarajevo rose waarbij je de mortier kunt zien zitten. Luguber, maar het brengt je wel terug naar de realiteit welke zich hier heeft afgespeeld.

# 8 Eternal flam

Ter nagedachtenis aan de slachtoffers die gevallen zijn gedurende de tweede wereldoorlog en de Bosnische oorlog. Zij worden herdacht met de oneindige vlam. Gedurende 24 uur per dag brand deze vlam, ter nagedachtenis aan de ontelbare gevallen slachtoffers.

sarajevo bezienswaardigheden

# 9 Museum of Crimes Against Humanity and Genocide, Sarajevo

Een museum die ik niet hebt bezocht, mijn hoofd zat vol van alle heftige indrukken die wij tijdens Galerija 11/7/1995 hadden gezien. Om weer even wat lucht te krijgen hebben wij deze museum overgeslagen. Het schijnt wel de moeite waard te zijn. Dit museum neemt je terug naar de stad Sarajevo tussen 1992 en 1995, aan de hand van persoonlijke verhalen en bezittingen.

Tip: de bezoeken aan de oorlogsmuseums een andere herinneringen zijn indrukwekkend en wat mij betreft ook zeker een bezoek waard. Wel zou ik het verdelen over de tijd dat je in Sarajevo bent, want het maakte bij mij grootte indruk. Los het af met wat ‘luchtigere bezienswaardigheden’ die ik nu zal vermelden.

# 10 Gratis wandeltocht

Ontdek de binnenstad van Sarajevo met deze gratis wandeltocht. Een enthousiaste gids, die zelf ook in Sarajavo is opgegroeid gedurende de oorlog, zal je alles vertellen over de stad. Deze gids is een wandelende woordenboek! Meer informatie over de tour vind je hier.

# 11 Bazaar van Sarajevo

Sarajevo is gevormd in de Ottomaanse rijk en heeft dus nog vele linken met de Turkse cultuur. Dwarrel over de oude kinderkopjes door het oude gedeelte van het centrum. Snuffel in de winkeltjes, hier koop je wierrook, kopjes om Bosniak koffie te serveren, oude Turkse lampjes en ook verschillende prullaria gemaakt van oude munitie patronen. Want wil jij een flessenopener gemaakt van een munitiepatroon? Koop het hier.

Deze oude straatjes hebben overigens ook leuke eettentjes en cafés om te zitten. Heb je trek in een heerlijke Hookah, die vind je hier genoeg. Neem plaats en geniet van een lekker smaakje.

# 12 Gazi-Husrev-Begmoskee

In deze wijk vind je tevens de grootste en oudste moskee van Sarajevo. De Gazi-Husrev-Begmoskee. Je kunt hier ook naar binnen, zorg wel even dat je netjes gekleed bent en als vrouw zijnde is het gewenst dat je een sjaal over je haren heen draagt.  

# 13 Latinski most: de Latijnse brug

Het was in de buurt van deze brug dat Franz Ferdinand werd vermoord. Zijn moordaanslag was tevens het begin van de eerste wereldoorlog. Eerder bezocht ik in Wenen diverse bezienswaardigheden die in relatie stonden met de troonopvolgers van Oostenrijk. Een interessante tijdperk in de geschiedenis.

# 14 Sarajevo Museum 1878 – 1918

Wil jij meer te weten komen over de Franz Ferdinand en de periode waarin hij leefde? Breng dan een bezoekje aan dit museum. Het museum is erg klein, maar wel interessant. En voor een bedrag van 2 euro kun je hem bezoeken.

# 15 Kabelbaan Sarajevo

Wil jij op eigen gelegenheid de verlaten bobsleebaan in Sarajevo bezoeken, dan kan dit. De kabelbaan brengt je naar boven naar de top van de berg Trebevic. De kabelbaan is één van de belangrijkste bezienswaardigheden van Sarajevo. In 1990 is de kabelbaan verwoest en in 2018 heropend. Het symbool voor Sarajevo dat ze weer is terug gekomen uit de verwoestende oorlog.

# 16 Geweldige guesthouse!

In Sarajevo verbleven wij op een geweldige plek, op slechts 10 minuten loopafstand naar het centrum. We konden al redelijk vroeg inchecken, vanaf 12:00 uur, dus dat was ideaal. We hadden een schone kamer met 2 heerlijke bedden en een douche op de gang. Dit alles was erg schoon. Daarnaast konden we ook gebruik maken van de gemeenschappelijke keuken, heel handig als je in de ochtend even je eigen ontbijt wilt klaar maken.

Bovendien konden wij de auto gratis parkeren voor de deur (op het terrein van de eigenaar). En weet je wat wellicht nog het allerfijnst was? We betaalden slechts 20 euro per nacht! Een groot contrast met de bedragen die worden gevraagd als je in het centrum van Sarajevo wilt verblijven. Meer lezen of gelijk boeken? Ga naar de website van accommodatie Kevser.

Sarajevo bezienswaardigheden

Ik vond Sarajevo één van de meest bijzondere steden om te zien. Het biedt cultuur, geschiedenis en ontspanning. Want je kunt hier uren met een kop koffie op een terrasje zitten zonder dat je wordt wegkeken.

Verblijf Sarajevo

Guest House Kevser

In Sarajevo verbleven wij in Guest House Kevser. Oke, het was lastig om te vinden, maar eenmaal daar konden wij (gratis) de auto parkeren in de tuin van de gastheer. Een vriendelijke man, die er alles aan deed om ons welkom te voelen. Voor nog geen 17 euro per nacht verbleven wij in deze accommodatie. Het was hier erg schoon en we hebben heerlijk geslapen. Het centrum ligt op loopafstand.

Radon Plaza

Verblijf je liever iets luxer? Dan denk ik dat Radon Plaza echt iets voor je iets. Dit hotel heeft een ronddraaiende restaurant waarbij je dus een geweldig uitzicht hebt over Sarajevo. Overigens serveren ze hier een geweldig ontbijt en ook het avond eten is erg lekker. Voor Westerse begrippen relatief goedkoop.

Je hebt in dit hotel ook een zwembad, sauna en je kunt er massages reserveren. Een overnachting kun je hier al boeken voor 60 euro!

Indien je naar het centrum van Sarajevo wilt gaan: er stopt een tram voor de deur die je in minder dan 20 minuten naar het centrum brengt.

Wil jij meer zien van Bosnië?

Ben jij weleens in Sarajevo geweest en wat raad je aan om te zien of doen?

sarajevo
sarajevo